Ukulele Hawaii kökenli, dört telli bir çalgıdır. Yerel dilde zıplayan pire anlamına gelir. Hawaii kökenli olmasının yanında, ukulelenin uluslararası aileden geliyor olduğu da dillerden dillere anlatılan bir hikayedir. Ukulele çalgısının ortaya çıktığı 19. yüzyıl döneminde Hawaii bizim mısır çarşısı havasında pek çok etnik kökende insanın bir arada yaşadığı bir yerdi.
İnternette dolaşan bir rivayete göre Hawaii’ye kaçak işçi-köle taşıyan Ravenscrag adlı bir gemi, o dönemler köle ticaretinin başkenti sayılan Portekiz’in Madeira adlı şehrinden (Karayip Korsanlarındaki Tortuga Adası gibi bir yer burası zaar) Hawaai’ye üç tane marangozu, ki bu marangozlar ukulelenin mucitleri olarak bilinir, ulaştırmıştır. O üç kahraman insanın adını burada yazalım ki adları her daim anılır olsun; Manuel Nunes, Augusto Dias ve Jose Espirito Santo. Bu güzel insanlar yanlarında ukulelenin atası sayılabilecek iki enstrümanı taşıyorlardı Machete ve Rajão.
Machete 4 telli küçük bir çalgı olarak dikkati çekerken, rajão da ukuleleye benzer bir şekilde akort edilmesiyle nam salmıştı. Sonra bu üç mucit yine Issız bir Hawaii akşamında, rom sofrasında oturmuş içerken “Biz niye bu çalgıyı koa ağacından (Hawaii’nin milli ağacı) yapmıyoruz ki?” diye birbirlerine sordular. Ertesi gün işe koyulup koa ağacından bir çalgı yaptılar. Hawaii’nin milli kimliğine ve çılgın yaz akşamlarına uygunluğu hasebiyle ukulelecağızımız Hawaii kültürünün ayrılmaz bir parçası oldu. Şimdi artık ukulelesiz bir Hawaii müzik kültürü düşünülememektedir. Google’a Hawaii music yazınca karşıma çıkan görseller de bu fikrimi destekler durumdadır.
Bu masalsı hikayeye kimileriniz “Hadi len oradan.” demiş olabilir. Ukulele for Dummies kitabında anlatılan bu olayların belki hiçbiri yaşanmamıştır. Belki de rom sofrası kısmı da dahil olmak üzere her kısmı harfiyen gerçekleşmiştir. Bunu bilemeyiz. Bazen bilmemek, bilememek hepsinden daha güzel değil midir?
Çok bilmeyenlere sevgi ve selamlarımla…