Bölüm 1: Ukulele ile Tanışma
Bu bölümde, ukulelenizi yakından tanıyacak ve temel seviyede müzik bilgisine sahip olacaksınız.
Ukulelenin Parçalarını Yakından Tanıyalım.
Madem bu yola baş koyduk; öyleyse, karşımızda duran enstrümanı iyi bir şekilde tanımamız gerekir. Ukulele, temel olarak baş, sap ve gövde olmak üzere üç ana bölüme ayrılır. Bu bölümleri ve ukulelenizin üzerinde bulunan tüm zamazingoları yakından tanımak için Ukulele Parçaları başlıklı yazıya göz atabilirsiniz.
Ukulele Çalmanın Temel Prensibi
Ukulele çalarken, ritim (gövde) elimizi kullanarak bir ya da birkaç teli titreştiririz ve onlardan temiz ses çıkmasını sağlarız. Bu esnada, klavye elimizi kullanarak, ukulele klavyesi üzerinde belirli boşluklara (perdelere) basarız. Perdelere basarken, gövdeye doğru gittikçe, bastığımız telden daha ince bir ses duyarız. Bir telden duyabileceğimiz en kalın ses, o telde hiçbir yere basmadığımız (boş tel) durumdur.
Tabii, tüm bu söylediklerim, tel gerginlikleri ayarlanmış (yani akort edilmiş) bir ukulele ile yapıldığında geçerli olmaktadır. Ukulele akort etme makalesinde ukulelenizi nasıl akort edebileceğinizi öğrenebilirsiniz.
Ukulele Çalmak için Gerekli Temel Müzik Bilgisi
Neticede çayda çıra oynamıyorsunuz, müzik enstrümanı çalıyorsunuz. Bu nedenle, temel seviyede müzik bilgisini bilmenizde fayda var. Sırasıyla Notaların İsimleri, Notaların Harf Gösterimi, Nota Aralıkları, Diyez ve Bemol Kavramı başlıklı makaleleri okumanız gerekiyor. Bu makaleleri tamamladığınızda, size yetecek kadar müzik bilgisini edinmiş olacaksınız. Ardından buraya dönün ve kaldığımız yerden devam edelim.
Bölüm 2: Temel Antrenmanlar
Bu bölümde, ritim ve klavye elinizi güçlendirecek bazı temel antrenmanları sizlere sunuyorum. Lütfen bu antrenmanları parmaklarınız yeterince gelişene kadar tekrar edin.
Klavye Eli Antrenmanları
Klavye eliniz, ukulele ile harikalar yaratmanızı sağlayan, görece daha ağır bir yüke sahip olan elinizdir. Klavye elinizde, baş parmağınız hariç tüm parmaklarınızı iyi bir seviyeye getirmiş olmanız gerekir. Bunu sağlamanın yoluysa, klavye elinizdeki tüm parmakları çalıştıracak antrenmanlar yapmaktır. Sizler için üç adet klavye eli parmak antrenmanı hazırladım. Kolaydan zora doğru gidecek şekilde, bu antrenmanları düzenli olarak tekrar etmelisiniz. Antrenmanları bir kez yapmanız yetmez, düzenli olarak 2 hafta boyunca her gün 15 dk çalışmalısınız. Düzenli kelimesini üç ya da dördüncü defa yazıyor olabilirim ama bu sizin, bu antrenmanları bir kez yapmayı başarıp, bir daha yüzüne bakmamanız için bir bahane olamaz. Lütfen bu antrenmanlara gerekli önemi gösterin ve serçe parmağınızı geliştirmeye odaklanın. Aksi durumda, ileride karşılacağınız problemler tam da bu antrenmanları yeterince düzenli tekrar etmediğiniz için olacaktır.
Ritim Eli Antrenmanları
Geldik ritim eline. Ukulele çalarken klavye elimizle bir şeyler yapacağız, ancak tellerden ses çıkmasını sağlayan şey, ritim elimizle yaptığımız hareketler olacak. Bu nedenle, ritim elimizi de olabildiğince kıvrak bir şekilde kullanabiliyor olmamız gerekli. Bu videoda, ritim elinizi geliştirmek için kullanabileceğiniz temel bir antrenmanı bulabilirsiniz.
Bölüm 3: Akorlar
Bu bölümde, akor konusuna giriş yapıyoruz ve bilmeniz gereken temel akorları öğreniyorsunuz.
Akor Nedir?
Sözlük anlamıyla başlayalım. Akor, birbiriyle uyumlu seslerin bir arada çalınmasıdır. Ukulelede akor çalabilmek için, ukulele klavyesi üzerinde klavye eli parmaklarımızı belirli pozisyonlarda basarız ve telleri aynı anda ya da sırayla çalarak pozisyon aldığımız akoru çalmış oluruz. Akor çalarken; klavye elimizdeki 1 – 2 – 3 ya da 4 parmağımızı birden çalmamız gerekebilir. Tam da bu nedenden ötürü, klavye eli antrenmanlarını düzenli çalışmanız son derece önemlidir.
Akor Çalarken Nelere Dikkat Etmek Gerekir?
Akorları çalarken temelde iki noktaya dikkat etmelisiniz. Birincisi, klavye elinizle bastığınız tellere olabildiğince dik bir açıyla basmalısınız. Bu sayede, diğer tellere temas ederek cızırtılı ses duymanın önüne geçebilirsiniz. İkinci bir nokta da, klavye eli parmak seçimlerimizdir. Ukulele klavyesinde, birinci perdede işaret, ikinci perdede orta, üçüncü perdede yüzük ve dördüncü perdede serçe parmağına öncelik vermeniz önerilir. Aynı perdede iki farklı tele basmanız gerekiyorsa, birincil olarak bu parmakları seçmeli ve ikinci aşamada pozisyona daha uygun olan bir parmağınızı sahaya sürmelisiniz.
Akorlar Nasıl Öğrenilir/Ezberlenir?
Ukulele ile dilediğiniz şarkıyı çalabilmeniz için öğrenmeniz gereken akor sayısı yaklaşık olarak 30 tanedir. Bunların tamamının parmak pozisyonları ezberlemek belirli bir zamanınızı alacaktır. Tabii bu süreçte sıkılacağınızı da göz önünde bulundurursak, bu süre tahmin ettiğinizden biraz daha fazla zamanınızı alabilir. Ancak size, akorları ezberlerken kullanabileceğiniz. iki yöntemden bahsedeceğim.
Birinci yöntem, parmak pozisyonları birbirine yakın olan akorları bir arada öğrenmek. Bu sayede tek bir oturuşta 2-3 ya da 4 akoru bir arada öğrenebilirsiniz. Bir sonraki maddede size göstereceğim akorlar, tam da bu bakış açısıyla, parmak pozisyonları birbirine yakın olanların gruplandığı bir şekilde sizlere sunulmaktadır.
İkinci yöntem ise, akorları ezberlemekle uğraşmaktansa, temel birkaç akoru (ki bunların sayısı yaklaşık olarak 10’dur) öğrendikten sonra hızlıca şarkı çalmaya başlamaktır. Başlangıçta çaldığınız tüm şarkılara sizin için yeni akorlar olacaktır. Ancak zaman geçtikçe ve siz her şarkıda öğrendiğiniz akorları öğrendikçe, zihninizdeki akor kütüphaneniz genişleyecek ve akorları gözünüz kapalı bir şekilde çalabilir bir hâle geleceksiniz.
Bu bahsettiklerimin gerçekleşmesi en iyi tahminle 2 ayınızı alacaktır. Hayatta neredeyse hiçbir zafer tek gecede kazanılmaz. Üzgünüm ama ukulele için de bu durum tam olarak böyle.
Basit Akorları Öğrenelim
Bir önceki maddede size açıklamış olduğum gibi, temel ukulele akorlarını parmak pozisyonları birbirine yakın olanları gruplandırarak sizlere sunuyorum. Bu bakış açısıyla aşağıdaki makalelere göz atmanızı öneririm.
Tüm Akorların Listesi
Ukulele ile çalabileceğiniz (neredeyse) tüm akorların parmak pozisyonlarını görmek için, ukulele akorları başlıklı makaleye göz atabilirsiniz. Listede; majör, minör, majör 7’li ve minör 7’li akorların tamamının görselleri bulunmaktadır. Bunların dışında da akor grupları olsa da başlangıç aşamasında bu gruplardaki akorları öğrenmek sizin için yeterli olacaktır.
Bu sayfanın içeriği günbegün arttırılacaktır. Hazır siz buraya kadar gelmişken, sevdiğiniz şarkıları ukulelenizle nasıl çalabileceğinizi gösterdiğim videoları barındıran YouTube kanalıma davet edeyim. Abone olursanız çok memnun olurum.