Bundan önceki bütün derslerde ukulelenin nasıl bir enstrüman olduğunu teorik olarak gördük, öğrendik. Öğrenmedim diyen varsa kendi bilir, ama öğretmedin diyen varsa… şüphesiz ki o bizden değildir. Ritim Eli – Klavye Eli Kullanımını doğru bir şekilde öğrenmek ve teknikleri doğru bir şekilde kullanmak ukulele çalma konusunda ilerlemek isteyenlerin kesinlikle yapması gereken bir çalışmadır.
Ritim eli ile kastedilen, ukulelenin gövde kısmında ritim tutmak için kullandığınız eldir. Sağ eli baskın olan birisi iseniz ve sağ yönelimli ukulele kullanıyorsanız ritim eliniz sağ elinizdir. Klavye üzerinde perdelere basmak için kullandığınız elinize ise klavye eli adını verdim. Genelde ritim eli – klavye eli kavramları yerine sağ-sol el kavramları kullanılır. Ancak böyle bir anlatımda solak ya da sağlak (genelde solak) arkadaşlar üvey evlat muamelesi gördüğünden bu iki terimi kullanarak bütün ukulelecilerin anlayacağı şekilde bir anlatım yapmaya karar verdim.
Ritim Eli
Ritim eli ukulelenin gövde kısmında ritim tutarken kullanılan elinizdir. Bu elin doğru kullanımı konusunda ukuleleciler arasında bir kesinlik yoktur. YouTube’da yayın yapan ukulelecilerin bir kısmı sadece baş parmaklarıyla ritim tutmaktadır. Kişisel olarak böyle bir ukulele çalma metodundan yeterli keyfi almadığım için baş parmağımın yanında işaret ve diğer parmaklarımı da işin içine katarak ritim tutmayı tercih ediyorum. Ritim yukarı yönlü olduğu zaman baş parmağımı, ritim aşağı yönlü olduğu zaman baş, orta ve yüzük parmağımı kısa zaman aralıklarıyla tellerin üzerine vuruyorum. Bu konu hakkında videoyu yakın zamanda buraya yükleyeceğim.
Klavye Eli
Klavye eli ukulelenin klavyesi üzerinde kullandığınız elinizdir. Bu eldeki parmaklar internetteki kaynaklarda aşağıdaki şekilde numaralandırılır:
- İşaret Parmağı
- Orta Parmak
- Yüzük Parmağı
- Serçe Parmağı
- Baş Parmak
İyi bir ukuleleci olmak istiyorsanız klavye elinizin ilk 4 parmağınızı ukulele üzerinde ustaca kullanabiliyor olmanız gerekir. Ukuleleye yeni başlayan insanlar genelde serçe parmağını geliştirmek için gerekli alıştırmaları yapmayı ihmal eder. Siz de böyle yapacak olursanız ukulelenin temelini öğrendikten sonra iyi seviyelere geçme aşamasında ciddi zorluklar yaşarsınız. Çünkü beyniniz ukulele çalmayı bir rutin haline getirirken serçe parmağını yeterince kodlamamıştır ve siz bu kodlamayı beyninize tekrardan yaptırmanız gerekir. Kişisel önerim, ukulele çalmaya başladığınız ilk günden itibaren serçe parmağınıza gerekli önemi vermeniz ve Parmak alıştırmaları başlıklı yazıda göstermiş olduğum klavye eli için düzenlenmiş alıştırmaları düzenli bir şekilde, serçe parmağınızı rahatlıkla kullanabiliyor olana kadar tekrar etmenizdir.
Ayrıca, 5. parmağınız olan baş parmağınızı bazı durumlarda G telini susturmak için kullanmanız gerekebilir. Bu parmağınızı kullanmak için klavyenin üst tarafından, kendinden emin bir şekilde sazına üst taraftan müdahale eden bir türkücü edası takınmalı ve gerekli durumlarda G telini susturmalısınız.
Sıradaki Yazı: Parmak Alıştırmaları